Ο Αλωνάρης στη Λέρο

Ολίνα Βασιλοπούλου - τάξη Ε1

Κάθε καλοκαίρι, στο τέλος του Ιουλίου, στην άκρη της παραλίας της Γούρνας στη Λέρο, σε ένα παραδοσιακό αλώνι γίνεται η γιορτή του Αλωνάρη. Το περασμένο καλοκαίρι είχα την τύχη

να παρακολουθήσω από την αρχή μέχρι το τέλος, την πολύ όμορφη αυτή εκδήλωση !

Τον μήνα Ιούλιο τον έλεγαν και Αλωνάρη. Μόλις τέλειωνε ο θέρος άρχιζε το αλώνισμα.

Διαλέξτε ένα από τα παρακάτω βίντεο ...

Τα αλώνια στα παλιά χρόνια γέμιζαν με ζωή κάθε καλοκαίρι όπου γίνονταν το αλώνισμα στα θερισμένα σιτάρια.

Με το αλώνισμα ξεχωρίζει ο καρπός από το φυτό έτσι ώστε το καθετί να χρησιμοποιηθεί ανάλογα με τις ανάγκες.

Τη βραδιά αυτή, γίνεται η αναπαράσταση του αλωνίσματος. Τα στάχυα αρχικά τοποθετούνται στο αλώνι και ένα ειδικό αμαξίδιο με κοφτερές σιδερένιες ρόδες, που σέρνεται από άλογα, περιστρέφεται μέσα στο αλώνι.

Μόλις ολοκληρωθεί η αναπαράσταση το αλώνι καθαρίζεται υπό τους ήχους ζωντανής παραδοσιακής μουσικής.

Στη συνέχεια αρχίζει το γλέντι και ο χορός ανοίγει με τον Αλωνάρη, την οικογένειά του και τους βοηθούς του.

Κατόπιν όποιος «νιώθει έτοιμος» από το κρασί και τους λέρικους μεζέδες που προσφέρονται δωρεάν μπαίνει στο αλώνι και συμμετέχει στο χορό.

Πατήστε -κλικ- σε κάθε φωτογραφία για μεγέθυνση ...

Τα άλογα μέσα στο αλώνι	Ο γεωργός λίγο πριν το αλώνισμα	Σε αναμονή και ο κόσμος	Προετοιμασία αλόγων
Τα απαραίτητα σύνεργα	Προετοιμασία αλόγων	Οι λαιμαρίες που θα μπουν στα άλογα	Προετοιμασία αλόγων
Τα άλογα τρέχουν και τα κοφτερά μαχαίρια κόβουν τα στάχια	Τα άλογα τρέχουν και τα κοφτερά μαχαίρια κόβουν τα στάχια	Όλοι μαζεύουν στο τέλος τα στάχια	Όλοι μαζεύουν στο τέλος τα στάχια
Σε λίγο αρχίζει ο χορός	Το γλέντι

ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΜΗΝΑ ΙΟΥΛΙΟ (ΑΛΩΝΑΡΗ)

Αν έρθει ο Αλωνάρης και γυαλίσουνε τ’ αμπέλια θ’ ακούσεις τραγούδια και χαρές απ’ του χωριού τα κοπέλια.

Άλλοι θερίζουν κι αλωνίζουν κι άλλοι τρώνε και σκορπίζουν.

Αλωνάρη με τ’ αλώνια και με τα χρυσά πεπόνια.

Αλωνάρης τ’ αλωνίζει, Αύγουστος τα ξεχωρίζει.

Αλωνάρης προκομμένος κι ο Φλεβάρης ποντισμένος.

Αλώνια σκεπασμένα, κώλος αναπαμένος.

Αλωνίζει ο διάβολος.

Από κακό αλώνι κακή σοδειά θα ’χεις.

Από τ’ Αη – Λιός και πέρα τον κακό καιρό καρτέρα.

Από τ’ αλώνια και στον μύλο.

Από τον Αλωνάρη και μετά παίρνει ο μυλωνάς φωτιά.

Από τ’ Αλωνάρη την δεκάτη θέλει και τα’ αμπέλι δραγάτη.

Από τ’ αλώνι και στον μύλο, κι από τον μύλο στον φούρνο.

Έβγα τον Μάρτη στα προσήλια και τον Αλωνάρη πιάσε αποσκήλια.

Γάιδαρος έσπειρε, γάιδαρος κουβάλησε, γάιδαρος αλώνισε, γάιδαρος τρώει άχερα.

Είδες μπαρδαλίτσα, τρέχα για σαρωματίτσα.

Έφτιασε κι ο γύφτος αλώνια.

Έχε γερόντου γνώση κι ο Αλωνάρης θα σου δώσει.

Έχει αγέρα αλωνίσιο.

Η αλεπού τον Αλωνάρη βγαίνει να μαζώξει χάρη.

Ήρθε τ’ Αη – Λιός, γύρισε ο καιρός τ’ αλλιώς.

Θεριστή και Αλωνάρη μην υπολογίσεις το ταγάρι.

Κακά αλώνια, σκατά πλεμόνια.

Κακός ο αλωνιστής, σάπιο το στυγερό.

Κακός ο Αλωνάρης και ο νοικοκύρης νηστικός.

Κακό τ’ αλώνι, κακός αγέρας, κακό και το δριμόνι.

Κάλιο λόγια στο χωράφι, παρά μάγγανα στ’ αλώνι.

Κατά τον νοικοκύρη και τ’ αλώνια.

Κλέψε – κλέψε ο Αλωνάρης, κλέψε κι ο μυλωνάς, κλαίει ο φουκαράς.

Κότα χήνα τον Γενάρη και παπί τον Αλωνάρη.

Κρατάει τ’ αλώνι τον σπόρο του.

Μ’ ένα σπόρο δεν θερίζεις.

Μπήκε ο Αλωνάρης, χαίρεται ο μουρντάρης.

Μπονόρα – μπονόρα θέριζε κι’ αλώνιζε το γιόμα.

Μπρός πίσω τ’ Αηλιός σπορίζει η πέτρα στο γιαλό.

Όξω φτώχεια, μέσα σβουνιά να ’χω αλώνια λαγαρά.

Όπου πολλοί αλωνίζουνε, χάνεται κι ο σπόρος.

Ο Προκόπης κόβει αγγούρια, η Αγιά Μαρίνα σύκα κι ο Αηλιάς τα σταφυλάκια μεσ’ στα βεργοπανεράκια.

Όσο και να σκουπίσεις τ’ αλώνια θα μείνει και για τα πουλιά.

Πουτάνας τύχη, άνοιξε τον μήνα Αλωνάρη.

Στ’ αλώνια χαίρονται και τα μυρμήγκια.

Τα κακορίζικου το χωριού τον Αλωνάρη μήνα πάντα βρέχει.

Τ’ Αηλιός καρύδι, της Σωτήρος σταφύλι και της Παναγιάς σύκο.

Τέλειωσε τ’ αλώνισμα κάνε κουμάντο για ξεχειμώνιασμα.

Τζάτζαλα και μάτζαλα και τον Αλωνάρη κάτζαλα.

Τζίτζικας λάλησε, μαύρη ρόγα γυάλισε.

Της Άγιας Μαρίνας σύκο, του Αη – Λιά σταφύλι και του Αγίου Παντελεήμονα γιομίζει το μαντήλι.

Τον Αλωνάρη αρχίζει να παίρνει κι η ελιά το λάδι.

Τον Αλωνάρη βλέπει ο φτωχός τον ιδρώτα του.

Τον Αλωνάρη έβρεχε στον ποντισμένο τόπο.

Τον Αλωνάρη έχει χάρη, τράγος και κριάρι.

Τον Αλωνάρη παίρνει φωτιά και το λιθάρι.

Τον μήνα Αλωνάρη τ’ αλώνια έχουν την χάρη, προτού πάνε στ’ αμπάρι.

Τον Αλωνάρη χαίρεται κι η φτώχεια.

Τον Ιούλη γιομίζει και του φτωχού το σακούλι.

Τον καλό τον Αλωνάρη φκιάνει κι ο φτωχός πιθάρι.

Τον Μάρτη φάε λάχανα, τον Αλωνάρη ζεστή κουλούρα και στα μεσοσπορίτικα, γάλα από γαϊδούρα.

Τον μήνα Αλωνάρη γιομίζει ο νοικοκύρης το πιθάρι.

Του νοικοκύρη, τον Αλωνάρη, κάνει ο κώλος του αγκωνάρι.

Του παπά η θημωνιά κάνει κούρμπα και κοιλιά, και του δόλιου του εργάτη έχει μόνο ένα δεμάτι.

Φύσα Αλωνάρη και κράτα τη βροχή μην ψοφήσουν οι φτωχοί.

Φυσάει ο Αλωνάρης χαίρεται ο πασπαλιάρης.

Φύσηξε ο Αλωνάρης έφαγε ο πασπαλιάρης.

Τα παλιά τα χρόνια ...

Ολίνα Βασιλοπούλου - τάξη Ε1

Gallery φωτογραφίες